ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ (ಉತ್ತರ) ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಉಡುಪಿ-ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದವರೆಗೆ…

ಉಡುಪಿ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿರುವ 28 ಲೋಕಸಭೆ (ಭಾರತೀಯ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕೆಳಮನೆ) ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿಒಂದಾಗಿದೆ. 2002ರಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾದ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಕಮಿಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ 2008ರಲ್ಲಿ ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಭಾಗವಾಗಿ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ರಚನೆಯಾಯಿತು. 2009 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಉಡುಪಿ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು. ಕ್ಷೇತ್ರ ಪುನರ್‌ ವಿಂಗಡನೆಯಾದ ಬಳಿಕ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಇಲ್ಲಿಂದ ಸಂಸತ್‌ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದವರು ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ ( ಬಿಜೆಪಿ) ಡಿವಿ ಸದಾನಂದ ಗೌಡ. ಅಂದಿದ್ದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಬಿ.ಎಸ್ ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ (ಸಿಎಂ) ಆಗಲು 4 ಆಗಸ್ಟ್ 2011ರಂದು ಸದಾನಂದ ಗೌಡರು ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಂಸದ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿ, ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಸದಾನಂದ ಗೌಡರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ ಕಾರಣದಿಂದ ತೆರವುಗೊಂಡಿದ್ದ  ಉಡುಪಿ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ 2012 ರಲ್ಲಿ ಉಪಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯಿತು. ಈ ಉಪಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ (INC) ಪಕ್ಷದಿಂದ ಕಣಕ್ಕಿಳಿದಿದ್ದ ಕೆ. ಜಯಪ್ರಕಾಶ ಹೆಗ್ಡೆ, ಬಿಜೆಪಿಯ ವಿ. ಸುನೀಲ್‌ ಕುಮಾರ್‌ ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಗೆದ್ದು ಸಂಸದರಾಗಿದ್ದರು. ತದನಂತರ ನಡೆದ 2014 ಹಾಗೂ 2019ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ಶೋಭಾ ಕರಂದ್ಲಾಜೆ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಂಸದರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಆಗಿದೆ. ಪುನರ್‌ ವಿಂಗಡನೆಯಾದ ಬಳಿಕ ಸದ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರ ಇದು ಐದನೇ ಬಾರಿಗೆ ಸಂಸದರ ಆಯ್ಕೆಗೆ ಚುನಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಉಡುಪಿ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಂಸದರ ಪಟ್ಟಿ :

ವರ್ಷ                   ಸಂಸದರ ಹೆಸರು                    ಪಕ್ಷ

2009                ಸದಾನಂದ ಗೌಡ                       ಬಿಜೆಪಿ

2012                 ಕೆ. ಜಯಪ್ರಕಾಶ್‌ ಹೆಗ್ಡೆ               ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

2014                 ಶೋಭಾ ಕರಂದ್ಲಾಜೆ                   ಬಿಜೆಪಿ

2019                 ಶೋಭಾ ಕರಂದ್ಲಾಜೆ                  ಬಿಜೆಪಿ

ಉಡುಪಿ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ :

ಉಡುಪಿ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಿಂದಿನ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಈ ಸ್ಥಾನವು 1957 ರಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. 2008 ರಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ವಿಂಗಡಣೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನದೊಂದಿಗೆ ಉಡುಪಿ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಬದಲಾಗಿ ಉಡುಪಿ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿ ಬದಲಾಗಿದೆ.

ಉಡುಪಿ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಹಿಂದಿನ ಕ್ಷೇತ್ರವು ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ (ಉತ್ತರ) ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದಾಗಿತ್ತು , 1951 ರಲ್ಲಿ  ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ (ಉತ್ತರ) ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ಹಿಂದಿನ ಮದ್ರಾಸ್ ರಾಜ್ಯದ ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ ಜಿಲ್ಲೆ 1956 ರಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಂಡ ನಂತರ, ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ (ಉತ್ತರ) ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಸದ್ಯ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಉಡುಪಿ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು 1957 ರಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು.

ಉಡುಪಿ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾಗ ಬಂಟ್ವಾಳ, ಸುರತ್ಕಲ್, ಕಾಪು, ಉಡುಪಿ, ಬ್ರಹ್ಮಾವರ, ಕುಂದಾಪುರ, ಬೈಂದೂರು, ಮೂಡಬಿದರೆ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಇದ್ದವು.

ಬೈಂದೂರು, ಕುಂದಾಪುರ, ಬ್ರಹ್ಮಾವರ, ಉಡುಪಿ ಮತ್ತು ಕಾಪು ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಮೂಡಬಿದ್ರಿ, ಸುರತ್ಕಲ್ ಮತ್ತು ಬಂಟ್ವಾಳ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದ್ದವು . 2008ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಮಾಡಿದ ಡಿಲಿಮಿಟೇಶನ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ನಂತರ, ಬೈಂದೂರು ಶಿವಮೊಗ್ಗ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಭಾಗವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾವರ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ ಸದ್ಯ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ.

ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ (ಉತ್ತರ) ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ (1952 ರಲ್ಲಿ) ಮೊದಲು ಸಂಸತ್‌ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದವರು ಉಳ್ಳಾಲ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಮಲ್ಯ. 1957 ಮತ್ತು 1962 ರಲ್ಲಿ ನಂತರದ ಎರಡು ಅವಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಉಡುಪಿ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು.

ಉಡುಪಿ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಸಂಸದರಾದವರ ಪಟ್ಟಿ :

ವರ್ಷ                ಸಂಸದರ ಹೆಸರು                        ಪಕ್ಷ

1957               ಉಳ್ಳಾಲ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಮಲ್ಯ          ಕಾಂಗ್ರೆಸ್

1962               ಉಳ್ಳಾಲ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ಮಲ್ಯ          ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1967               ಜೆ ಎಂ ಲೋಬೋ ಪ್ರಭು            ಸ್ವತಂತ್ರ ಪಕ್ಷ

1971               ಪಿ ರಂಗನಾಥ್ ಶೆಣೈ                  ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1977              ಟಿ.ಎ. ಪೈ                               ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1980             ಆಸ್ಕರ್‌ ಫೆರ್ನಾಂಡೆಸ್‌                  ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1984             ಆಸ್ಕರ್‌ ಫೆರ್ನಾಂಡೆಸ್‌                  ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1989              ಆಸ್ಕರ್‌ ಫೆರ್ನಾಂಡೆಸ್‌                 ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1991             ಆಸ್ಕರ್‌ ಫೆರ್ನಾಂಡೆಸ್‌                  ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1996              ಆಸ್ಕರ್‌ ಫೆರ್ನಾಂಡೆಸ್‌                 ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1998              ಐ ಎಂ ಜಯರಾಮ್‌ ಶೆಟ್ಟಿ            ಬಿಜೆಪಿ

1999              ವಿನಯ್‌ ಕುಮಾರ್‌ ಸೊರಕೆ           ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

2004             ಮನೋರಮಾ ಮಧ್ವರಾಜ್‌            ಬಿಜೆಪಿ

ಹಾಸನ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ :

ಹಾಸನ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ( ಕರ್ನಾಟಕ 1952 ರಿಂದ 1956 ರವರೆಗೆ) ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿತ್ತು. 1951 ರಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ  ಬಂದ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಬಂದಿತು ಮತ್ತು 1957 ರ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯ ಮೊದಲು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ.  ನಂತರ ಹಾಸನ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದೊಂದಿಗೆ ವಿಲೀನಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ 1967 ರ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಾಸನ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿ ಇಭ್ಭಾಗವಾಯಿತು. 2008 ರಲ್ಲಿ ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ವಿಂಗಡಣೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನದೊಂದಿಗೆ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕಡೂರು ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಶೃಂಗೇರೆ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು, ತರಿಕೆರೆ, ಮೂಡಿಗೆರೆ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು, ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಉಡುಪಿ, ಕಾರ್ಕಳ, ಕುಂದಾಪುರ, ಕಾಪು ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ಉಡುಪಿ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಿತ್ತು.

1952 ರಲ್ಲಿ ಹಾಸನ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ ನಿಂದ ಎಚ್‌ ಸಿದ್ದನಂಜಪ್ಪ ಲೋಕಸಭೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡಿದ್ದರು ಎನ್ನುವುದು ಇಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಾರ್ಹ.

ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರ :

ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವು ರಾಜ್ಯದ ಹಿಂದಿನ ಲೋಕಸಭಾ (ಸಂಸದೀಯ) ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿತ್ತು. 2008 ರಲ್ಲಿ ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ವಿಂಗಡಣೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಬಳಿಕ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರ ಈಗ ಉಡುಪಿ -ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ.

ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಶೃಂಗೇರಿ, ಮೂಡಿಗೆರೆ, ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು,  ಕಡೂರು, ಬೀರೂರು,  ತರೀಕೆರೆ,  ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ ಹಾಗೂ ಕಾರ್ಕಳ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.

ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಲೋಕ ಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಂಸದರ ಪಟ್ಟಿ :

ವರ್ಷ                       ಸಂಸದರ ಹೆಸರು                       ಪಕ್ಷ

1967                     ಎಮ್‌ ಹುಚ್ಚೇಗೌಡ                ಪ್ರಜಾ ಸೋಶಿಯಲಿಸ್ಟ್‌ ಪಾರ್ಟಿ

1971                      ಡಿ. ಬಿ ಚಂದ್ರೇ ಗೌಡ               ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1977                      ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ                   ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1980                      ಡಿ. ಎಂ ಪುಟ್ಟೇ ಗೌಡ              ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1984                      ಡಿ,ಕೆ ತಾರಾದೇವಿ                   ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1989                      ಡಿ. ಎಂ ಪುಟ್ಟೇಗೌಡ               ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌

1996                      ಬಿ. ಎಲ್‌ ಶಂಕರ್‌                  ಜನತಾ ದಳ

1998-2004             ಡಿ.ಸಿ ಶ್ರೀಕಾಂತಪ್ಪ                  ಬಿಜೆಪಿ

ಸಂಗ್ರಹ : ಶ್ರೀರಾಜ್‌ ವಕ್ವಾಡಿ